30. Waarom zijn er bij ons geen schoenenpoetsers?

Omdat ik in de periode dat ik in het klooster verbleef een paar keer met mijn gastenbroeder de woestijn in ben geweest, zagen mijn schoenen er niet al te best uit. Er zat veel hardnekkig fijn stof op – u weet wel, dat stof dat in de rimpels en poriën gaat zitten – en omdat je in de woestijn natuurlijk door oneffen terrein loopt, waren de neuzen ook behoorlijk ruw geworden.
Van de week ben ik – op weg naar het cafetaria om falafel te halen – langs de plaats gelopen waar meestal wel een schoenenpoetser zit. Een schoenenpoetser zit op zijn hurken achter een door een ongeoefende hand in elkaar getimmerd kastje (een soort houten gereedschapskist) met in het midden een handvat. Als klant word je geacht je voet-met-schoen op een deksel links of rechts van het handvat of (bij gebrek aan een deksel) op het handvat zelf te zetten.
Om geharrewar achteraf te vermijden vroeg ik de schoenenpoetser of hij voor drie Egyptische pond mijn schoenen wilde poetsen. Dat dat de standaardprijs voor een poetsbeurt is had ik inmiddels immers al geleerd. Hij schudde zijn hoofd en wees met een wat meewarige blik op mijn schoenen. Zo van: meneer, moet u kijken hoe uw schoenen er uit zien! Daar heb ik echt wat meer tijd voor nodig dan normaal en dat kost natuurlijk ook meer. Hij noemde een prijs van vijf pond en ik ging zonder morren akkoord.
Ik moet zeggen: hij heeft zijn werk voortreffelijk gedaan. Mijn schoenen glommen na afloop bijna alsof ik ze zojuist nieuw gekocht had. Dat hij niet zomaar een knoeier was die bij gebrek aan beter maar wat schoenen poetste, liet hij tijdens het poetsen duidelijk merken. Verschillende keren wierp hij wanneer hij aan een nieuwe ronde begon, de borstel met een elegante boog in de lucht en ving hem met grote trefzekerheid weer op.
Dat hij met de getoonde toewijding mijn schoenen poetste was niet vanzelfsprekend. Toen ik aan kwam lopen zat hij namelijk tegen de muur naast een koffiehuis en was in gesprek met een aantal klanten die op stoelen hun koffie of thee zaten te drinken. Terwijl hij met mijn schoenen bezig was stond een van de klanten van het koffiehuis op en ging weg, maar drukte hem in het voorbijgaan de drie ponden in de hand die hij hem blijkbaar nog schuldig was voor een poetsbeurt.
Ik heb hem toen hij klaar was, een pond extra gegeven en bovendien verraste ik hem door mijn hand uit te steken en hem hartelijk voor de verleende diensten te bedanken. Hij was er duidelijk niet op berekend om op een dergelijke manier door een klant – en dan ook nog een buitenlander – bedankt te worden, maar het deed hem zichtbaar goed.
Terwijl ik verder liep vroeg ik me af waarom wij eigenlijk geen schoenenpoetsers (meer) kennen. Het zou zoveel eenvoudiger zijn. Al was het alleen maar omdat dan niet in elk huishouden één of meer (voor de verschillende kleuren schoensmeer) borstel(s), doek(en) en sponsje(s) aanwezig hoeven te zijn, en verder schoensmeer en vet in diverse kleuren en kwaliteiten. Bovendien moet ik eerlijk toegeven dat ik altijd behoorlijk zit te stuntelen als ik mezelf er weer eens toe zet om schoenen te poetsen. Daarbij zou het de levensduur van onze schoenen zeer ten goede komen wanneer ze regelmatiger gepoetst werden – regelmatiger in ieder geval dan de mijne.
Zou ik minister Kamp van Sociale Zaken eens een emailtje sturen?